Als het over aged tea of gerijpte thee gaat, gaat het meestal om Pu-Erh of aged witte thee. Maar wist je dat er ook aged oolong bestaat? Aged oolong heeft een unieke, complexe smaak met meer diepte dan gewone of ‘verse’ oolong thee. Deze speciale soort oolong thee wordt geproduceerd in Taiwan (hét oolong land bij uitstek) en China. Een belangrijk verschil met pu-erh is dat aged oolong steeds los wordt gerijpt en niet in cakes of bricks.
Aged oolong is zeldzaam en prijzig. De meeste theeboeren kiezen ervoor om hun oolong ‘vers’ te verkopen, zodat ze onmiddellijk van de opbrengsten kunnen genieten. Ook heeft oolong een heel lang rijpings of aging-process. Dit alles zorgt ervoor dat er maar weinig aanbod is van aged oolong, wat resulteert in een hoge prijs.
Voorwaarde
Niet alle oolongs zijn geschikt om te laten rijpen. Donkere en geroosterde oolongs zijn het beste om te laten rijpen, zoals Tieguanyin en Da Hong Pao. Lichte geoxideerde of groene oolongs rijpen niet goed en proeven snel ‘oud en zuur’, deze drink je best vers. Ook té zware geroosterde oolongs zijn niet geschikt omdat je dan enkel de geroosterde smaak gaat overhouden na enkele jaren rijpen.
Heel belangrijk is om te starten met thee van goede kwaliteit. Dit is cruciaal om een goede aged oolong te verkrijgen. Thee van lage kwaliteit zal niet beter worden door het rijpingsproces.
Thee uit het hooggebergte is ideaal omdat deze dikkere blaadjes heeft dan thee die op lage hoogte groeit. Dikkere theeblaadjes hebben een zekere dichtheid of stevigheid die nodig is om goed te rijpen. Ook belangrijk is dat de thee zoveel mogelijk biologisch geteeld wordt, dus zonder pesticiden of chemische meststoffen die de smaak van de thee kunnen doen bederven tijdens het rijpingsproces.
Tijd
De tijd die oolong nodig heeft om te rijpen is niet eenduidig te zeggen. De meeste aged oolong zijn 15 jaar oud, maar er zijn ook aged oolongs te vinden van 6 jaar of van 20 jaar. De beste aged oolongs zouden voor 15 à 20 jaar gerijpt moeten zijn. Hoe langer de rijping, hoe complexer de smaak wordt. Wel kan er vanaf 21 jaar en langer mufheid ontstaan.
Proces
Het proces om oolong te rijpen is niet hetzelfde als bij pu-erh. Het is een natuurlijk proces. De oolong bladeren rijpen op natuurlijke wijze, er komt geen (of heel weinig) fermentatie aan te pas zoals bij pu-erh.
Oolong (van hoge kwaliteit) moet eerst geroosterd worden voordat het kan rijpen. Roosteren is dé cruciale eerste stap in het aging process van oolong, dit is nodig om het overtollig vocht te verwijderen.
Tijdens het rijpingsproces moet de oolong elke 2 à 3 jaar gecontroleerd en eventueel opnieuw worden geroosterd indien nodig. Deze extra roostering is soms nodig om overtollig vocht te verwijderen en smaken te behouden.
Opslag en bewaring
Omdat de rijping een natuurlijk proces is, is het belangrijk dat de oolong op de juiste manier bewaard wordt. Slechte bewaarcondities kunnen zorgen dat de thee slecht wordt of schimmel krijgt.
Volgens kenners wordt de oolong best bewaard in klei, grote aardewerken of stenen containers. Deze containers of potten hebben een goed sluitend deksel, maar zijn niet verzegeld. Andere bronnen zeggen dat weer dat oolong het beste rijpt als deze wél luchtdicht en met een maximum luchtvochtigheid van 60% bewaard wordt.
Ook belangrijk is dat de oolong gedurende heel het rijpingsproces op dezelfde plaats bewaard wordt. Het verplaatsen van de potten kan impact hebben op de smaak.
Zetwijze: Gong Fu Cha
De beste manier om aged oolong thee te zetten is volgens de Gong Fu Cha methode. Op deze manier kan je tot wel 10 à 15 infusies halen uit de theeblaadjes.
De rinse of spoeling is heel belangrijk. Deze stap in het Gong Fu Cha zetwijze slaag je bij aged oolong best niet over.
Wel is de oolong door de rijping heel vergevingsgezind geworden. Je kan deze zelfs met water van 100 °C kunnen zetten, zonder dat het snel bitter zal worden. Zelf opteren wij liever voor 99°C (😊). Elke infusie is heel kort. Start met 10 seconden en voeg enkele seconde bij elke nieuwe infusie.
Smaakprofiel
Aged oolong is zacht en mild van smaak. Het heeft niet de aardse, gefermenteerde smaak van pu-erh. Gerijpte oolong heeft een unieke, complexe smaak met méér diepte dan ‘verse’ oolong. De smaak wordt zachter zonder de rijke, geroosterde aroma’s te verliezen. Zo ontstaat er toegevoegde complexiteit en diepte tijdens het rijpingsproces. Belangrijk is dat de smaak van aged oolong niet van het roosteren komt, maar van de jarenlange rijping.
Volgens kenners zou aged oolong meer cha-qi (tea energy) effect hebben dan gewone oolong en lager zijn in cafeïne.
Zelf laten rijpen: onze tips
Aged oolong is zeldzaam en moeilijk aan te geraken. Een optie om het toch te kunnen drinken is om oolong zelf te laten rijpen. Goede opties hiervoor zijn donkere oolong zoals onze Da Hong Pao of Dark Pearl Oolong. Zelf rijpen is eenvoudig, wel neemt het proces vele jaren in beslag. Hieronder enkele tips om zelf aan de slag te gaan:
- Bewaar de thee luchtdicht en met een maximum luchtvochtigheid van 60%.
- Bewaar de thee in blikjes van klei of keramiek. Niet in glas, want er mag geen licht aankomen. Enkele goede opties zijn onze set van 2 bewaardoosjes “Jin”, vervaardigd uit keramiek met een deksel uit kurk of de Yixing bewaardoos “Hua”.
- Zelf opnieuw roosteren is niet nodig, dit is enkel nuttig als je in een vochtig klimaat woont.
- Elke paar jaar controleren – door een kleine hoeveel thee te zetten.
- Laten rijpen gedurende 10 à 15 jaar.
We hopen snel een heerlijke aged oolong aan ons assortiment te kunnen toevoegen!
Bronnen
https://tching.com/2020/09/aged-oolongs/
https://tching.com/2012/02/aged-oolong-tea/
https://pathofcha.com/blogs/all-about-tea/a-guide-to-aged-oolong-tea-and-how-to-age-it